Sim-sim.az Cavanşir Yusiflinin tərcüməsində Yeats William Butler, Elis Osvald və Artur Rembonun şeirlərini təqdim edir.
Yeats William Butler
***
Getdikcə genişlənən çevrədə fırlanan
Şahin ovçunun səsini eşitməz;
Dağılmış hər şey, tutacaq yer qalmamış
Özbaşınalıq hər yerdə, hər qarışda…
Qan dənizi gah qabarır, gah çəkilir beləcə
Saflıq batmış bu çirkabın içində.
Yaxşılar inancsız, pislərsə
Həvəs, şövq içində…
***
Savaş açdı bədəninə,
Məğlub oldu, bədənsə dim-dik tutdu başını.
Ürəyiylə döyüşdü sonra;
Saflıq köç edib getdi.
Ağlına savaş açdı
Qürurunu itirdi.
İndisə Allahla…
Səhər açılmamış gedəcək…
Modern ingilis poeziyası
Elis Osvald (Böyük Britaniya)
***
Haçansa yarı güldüm, yarı mən,
Görünmürdüm, yoxluğum güzgülərdə
yaşardı,
O görünməyən gül ki var… içimdə qalıb
həmişə,
Kor kimi əlləriylə gəzib itik düşəni,
Susub qalıb ömürlük, adına yorğunluq deyək, üzücü…
Haçansa yarı qarğı, yarı səsdim,
İçimdəki mağaradan çıxıb söz olmaq istəyirdim,
Həmişə,
Həmişə gözlərimi axan çaya zilləyib,
Başımı yana əyib,
Böyrü üstə uzanıb,
Baxır, baxır, susurdum…
Hə, nə vaxtsa yarı yara, yarı ahdım
Bir zamanlar nə o oldum, nə də bu,
Alovdum, su içində
Dərya kənarı – qəlbin tufanında
Sonuncu əksimi geyinib çıxıb getdim
Qəlbim damcı-damcı axdı qaranlığın təkinə
Yorğun, arğın, sustalmış… oturdum,
Gördüyüm yuxunun sahilində
Qan laxtası…
***
Bu gün ölmək istəmirəm,
Ancaq kiminsə ardınca gedib dünyaya
Qocaların gözüylə baxasan
Bilirəm ki, göylərdəki nöqtələr arasında
Orta əsrlərin
Varlıqları yaşayır…
Sakitcə hesab elə ki, gecə də bir sığınacaqdır
Qocalmış adamlar üçün,
hesab elə ki
Bu olsa-olsa Kadillakın* örtüsüdü
Faraları Kembri işığıdı və
Roma İmperiyası kimi çökür
On yeddimin tamamında…
*Cadillac- amerikan avtomobil markası
İngiliscədən tərcümə – Cavanşir YUSİFLİ
Artur Rembo – Söz kımyagərliyi
Bir az özüm haqqında.
İndiyəcən uğradığım dəliliklərinin yalnız bircəsinin tarixi…
Lap çoxdan dünyanın bütün mənbələrini
özümdə cəmləşdirməyimlə fəxr edirdim
və çağdaş rəssamlıqla poeziyanın
ən məşhur örnəkləri məndə gülüş doğururdu.
Qapıların üstündən asılan səfehcəsinə çəkilmiş şəkillərdən,
avara komediantların divarlarındakı afişa
və dekorlarından ləzzət alırdım;
moddan düşmüş ədəbiyyat,
yalnız kilsədə “yaşayan” latın dili,
bisavad müəlliflərin qələmə aldığı
erotik romanlar,
sehrli nağıllar,
əcdadlarımızın keçmişinə ayna tutan nəsr əsərləri,
xırda uşaq kitabları,
əski operalar,
səfeh nəqarətlər,
sadəlövh ritmlər… məni çəkən bunlar idi…
Səlib yürüşləri,
izi-tozuyla birgə qeybə çəkilən ekspedisiyalar,
tarixsiz – quru yerdə qurulan respublikalar,
qan içində boğulan dini müharibələr,
kökündən dəyişən adətlər, insanların köçəri həyatı,
qitələrin iqlimcə bir-birinə qarışması…
bunların sadəcə adı gələndə uçunurdum.
Bütün bu möcüzələrə mən cani-dildən inanırdım.
Mən saitlərin rəngini uydurdum:
A – qaradır, E-ağ, İ-qırmızı, O-mavi,
U isə yaşıldı.
Mən hər bri sait üçün ayrıca hərəkət
və forma müəyyənləşdirdim
və bu hərəkət edən ritmlərin üstündə,
mənə elə gəlirdi ki,
poeziyanın əsas qanununu kəşf etmişəm – demək,
bir gün tez, ya bir gün gec
insan hislərinin bütün mövcud rənglərini üzə çıxaracam.
Əvvəl-əvvəl bu bir məşq idi.
Məçq edə-edə mən sükutun da,
gecələrin də səsini “yazırdım”.
Mən ifadəsi mümkün olmayan şeylərin ifadəsinə çalışrıdım.
Başım gicəllənə-gicəllənə dünyadakı bütün “başgicəllənmələri” qeydiyyatdan keçiridim.
Fransız dilindən çevirdi – Cavanşir YUSİFLİ
